Święta coraz bardziej laickie?

Na tych, którzy zamiast wizyty u babci, cioci i wspólnego tradycyjnego biesiadowania przy stole wybierają wyjazd w Karkonosze, czeka – zgodnie z reklamą większości pensjonatów i hoteli - „pyszne świąteczne jedzenie, piękne widoki na góry i czas dla rodziny”. Zwłaszcza to ostatnie jest kuszące. Bo w dzisiejszym pędzie przez życie, czas i uwaga poświęcone najbliższym są towarami deficytowymi. O czasie poświęconym Bogu mówi się mniej albo wcale.

- Przez wiele lat z rodziną właśnie na Wielkanoc wyjeżdżałam z rodzinnych Karkonoszy nad morze – mówi Maria, jeleniogórzanka, praktykująca katoliczka – I to były najbardziej rodzinne święta. Zamiast mojego zmęczenia i frustracji, nieodłącznego elementu świąt w domu zawodowo pracującej kobiety, dla rodziny miałam wyluzowanie i cierpliwość. A pomalowane jajka i tradycyjną święconkę z koszyczkiem zabierałam ze sobą. W Wielką Sobotę szliśmy razem poświęcić pokarm do miejscowego kościoła.

Jakież było zdziwienie Marii, kiedy wchodząc do kościoła w Wielką Sobotę ze swoim koszyczkiem, zauważyła podjeżdżający bus firmowany logo hotelu, w którym spędzała Wielkanoc. Z busa wysiadł kierowca i do kościoła wniósł dwa ogromne kosze z jajkami, kiełbasami. Święconkę dla gości hotelowych załatwiono hurtowo. Koszyki ze święconką stały później przez całe święta na głównym stole hotelowej jadalni.

- Rozumiem tych, którzy na Wielkanoc przyjeżdżają w Karkonosze. Daleko od domu też może być świątecznie – tak uważa Maria. Odkąd rodzice się zestarzeli, nie może już umykać z mężem i ze swoimi dziećmi na Wielkanoc nad morze. Ale tamten czas wspomina ciepło. Przekonuje, że wyjazdowe święta nie muszą oznaczać świąt laickich.

Krótki rekonesans po jeleniogórskich biurach podróży lansuje tezę o laicyzacji sposobu spędzania Wielkiej Nocy. Przynajmniej tych, których stać na wyjazd zamorski.

W tym roku na wielkanocne wyjazdy świetnie sprzedała się Turcja. Nikt z klientów nie pytał, czy będzie tam możliwość uczestniczenia w katolickiej liturgii wielkanocnej.

„Byle odpocząć, tam gdzie jest ciepło i przystępnie cenowo” - takiej oferty szukali w jeleniogórskim biurze podróży, które prowadzi Jagoda Błaszczyk.

Ciągle popularne są także wyjazdy na Wielkanoc z dojazdem własnym do czeskiej Pragi i na termy na Węgry. Wyjazd w Wielką Sobotę, powrót tuż po świętach. Na taką formę spędzenia Wielkiej Nocy decydują się często wielopokoleniowe rodziny: od dziadków po wnuki.

- Nie zdarzyło mi się, aby ktoś pytał o śniadanie wielkanocne, czy bliskość katolickiego kościoła – zauważa Jagoda Błaszczyk. Osobiście, właścicielka biura podróży najbliższe święta spędzi w Hiszpanii.

- Kiedy dwa lata temu spędzałam z rodziną Wielkanoc na Malcie, z Polski wzięliśmy święconkę, dzieliliśmy się jajkiem i składali sobie życzenia na śniadaniu hotelowym, czym wzbudziliśmy ogólne zdumienie. Śniadanie wielkanocne z jajkiem, babeczką i pasztetem to jednak polska specjalność – Jagoda Błaszczyk zdecydowanie potwierdza, iż laicyzacja świąt, sposobu ich spędzania, postępuje.

- Świat się laicyzuje, my też. Uważam, że to ma też związek z tym, co dzieje się w Kościele polskim, systemem nakazów, musu. I rozdźwiękiem, jak sami niektórzy księża żyją. Myślącym ludziom trudno potem zaufać poruszającym słowom księży na kazaniach. Osobiście czuję, że to dwa światy. A chciałabym, aby one się przenikały. Kościół w Polsce ma wiele do zrobienia, aby przekonać społeczeństwo, że życie zgodne z wiarą, pomaga.

Jagoda Błaszczyk jest przedstawicielką coraz liczniejszego grona osób, które relację z Bogiem uważają za prywatną, indywidualną sferę.

- Choć liturgia Triduum Paschalnego jest dla mnie ważna – zaznacza bizneswoman - W Hiszpanii też pójdę do kościoła. I nie będzie mi przeszkadzać, że nie znam hiszpańskiego.

Jak spędzają święta ci wszyscy, którzy zostają na ten czas w domach? Teza o laicyzacji powszechnej przeważa. Choć, jak zauważa ksiądz Andrzej Bokiej, od kilku lat rośnie liczba osób uczestniczących w nabożeństwach Triduum Paschalnego, zaczynając od Wielkiego Czwartku, na Wielkiej Niedzieli i drugim dniu świątecznym kończąc.

Tradycyjne, rodzinne, wielopokoleniowe wspólne siedzenie przy stole wielkanocnym pomiędzy uczestnictwem w nabożeństwach kościelnych odchodzi jednak do lamusa.

- Obserwując życie swojej rodziny i znajomych, pokusiłabym się o tezę laicyzacji świąt. To kwestia ostatnich pięciu lat... Uciekamy od spotkań rodzinnych. A zamiast pocztówek, na facebooku wysyłamy świątecznego zająca. Klikamy do wszystkich odbiorców naraz. I możemy w święta zająć się już tylko sobą – gorzkie słowa mówi Krystyna, mieszkanka Karpacza, właścicielka pensjonatu. Za słowami stoją zapamiętane sytuacje, obrazki, rozmowy z gośćmi.

Odchodzimy od wielkanocnego stołu, aby dalej być razem w przyrodzie, na spacerach, górskich szlakach.

I odchodzimy od wielkanocnego stołu, żeby indywidualnie zanurzyć się w laptopy, komórki, własną muzykę po szybko zjedzonym śniadaniu wielkanocnym, które z religią łączy tylko cukrowy baranek postawiony na środku stołu.

Więcej na temat nie tylko świątecznych zwyczają w aktualnych  "Nowinach Jeleniogórskich" z 27 marca 2018 r.