Nie ma miesiąca, by aktywiści z polsko-niemieckiego Stowarzyszenia „Pomost” nie odnajdywali i ekshumowali na naszym terenie szczątków ofiar II wojny światowej. Aktualnie prowadzą działania w Białogórzu, a w ostatnich miesiącach byli też w Gryfowie i w Siekierczynie.
W Białogórzu (powiat zgorzelecki) na cmentarzu parafialnym zlokalizowano kwaterę wojenną, w której grzebano poległych na przełomie lutego i marca 1945 r. W odkrytych grobach pochowano trzech członków Służby Pracy Rzeszy (RAD) i trzech żołnierzy Wehrmachtu. Przy ich szczątkach odnaleziono dwa znaki tożsamości.
W sierpniu i wrześniu Pracownia Badań Historycznych i Archeologicznych „Pomost” prowadziła badania i ekshumacje bardzo licznych szczątków znalezionych w okolicach Powiatowego Centrum Zdrowia w Gryfowie. To kontynuacja prac rozpoczętych jesienią 2020 r. Działania „Pomostu” to pokłosie informacji o grobach wojennych znajdujących się na terenie dawnego Sanatorium Birkenhof, pozyskanych z obszernych dokumentów archiwalnych, pochodzących zarówno z polskich, jak i niemieckich źródeł. Pomogły też relacje osób, posiadających wiedzę na temat zapomnianych mogił wojennych. Za pierwszym podejściem natrafiono na pojedyncze pochówki żołnierzy niemieckich, ale z powodu warunków hydrologicznych wtedy nie była możliwa eksploracja grobów metodami archeologicznymi i ekshumacja szczątków.
Pomost wrócił do Gryfowa w sierpniu i wrześniu tego roku. Znaleziono miejsca pochówku łącznie 72 żołnierzy. Byli to pacjenci pobliskiego szpitala polowego (wówczas Sanatorium Birkenhof), którzy zmarli w wyniku ran odniesionych podczas walk o Lubań na przełomie lutego i marca 1945 r. Przy szczątkach znaleziono 13 znaków tożsamości.
Wcześniej – w czerwcu, lipcu i sierpniu – członkowie „Pomostu” ekshumowali szczątki z kwatery wojennej przy kościele parafialnym w Siekierczynie. Tam także pochowano ofiary bitwy o Lubań.
Stowarzyszenie Pomost działa od ponad 20 lat wcielając w życie ideę, że żadna ofiara wojny nie powinna być bezimienna. Przywrócili imiona już ponad 20 tysiącom takich ofiar. Zapomnianych szczątków (nie tylko niemieckich, także polskich i radzieckich) poszukują na terenie województw wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, lubuskiego i dolnośląskiego. Przeprowadzają ekshumacje, a potem organizują godny pochówek. Stowarzyszeniu bardzo zależy na informacjach o bezimiennych grobach.
– Wraz z upływającym czasem zacierają się ślady mogił z okresu II wojny światowej. Odchodzą od nas ostatni świadkowie, a wraz z nimi zanika pamięć o tragicznych wydarzeniach sprzed ponad 70 lat. Pracownia POMOST prowadzi poszukiwania i ekshumacje szczątków ofiar II wojny światowej. Prace te, poprzez przywracanie świadectw wojennego okrucieństwa, przyczyniają się do budowania pokoju między narodami. Odkrywanie tożsamości poległych jest również niezwykle ważne dla rodzin, które od dziesięcioleci oczekują na jakiekolwiek wiadomości o losach swoich krewnych. Pracownia POMOST realizuje swoje zadania na zlecenie Niemieckiego Ludowego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi. Działalność ta na terenie Polski podlega bezpośrednio Instytutowi Pamięci Narodowej. Pracownia Badań Historycznych i Archeologicznych POMOST zwraca się z uprzejmą prośbą o przekazywanie wszelkich informacji (zdjęć, planów, szkiców, wspomnień, relacji i dokumentów) na temat niemieckich grobów wojennych na terenie Polski – apeluje stowarzyszenie.
Informacje można przekazywać mailowo na adres pomost@pomost.net.pl lub telefonicznie 601 469 494
Fot. PBHiA „Pomost”
