Fundacja Twoje Dziedzictwo będzie ratować kolejny zabytek

Fundacja Twoje Dziedzictwo, która uratowała „Perłę Żeliszowa” – tamtejszy klasycystyczny kościół ewangelicki – zamierza teraz uratować kolejny zabytek – gotycki klasztor zakonu Magdalenek w Nowogrodźcu. Miliony złotych potrzebne na renowację fundacja zamierza zdobyć z dotacji i zbiórek.

Zainteresowanie fundacji klasztorem to efekt jej zaangażowania w Żeliszowie. Aktywiści ratując „perłę” penetrowali okoliczne miejscowości i tak znaleźli kolejną ruinę o fascynującej przeszłości. Wystąpili do samorządu w Nowogrodźcu o przejęcie zabytku, a radni – po zasięgnięciu opinii m.in. konserwatora zabytków – jednogłośnie zadecydowali o przekazaniu obiektu w formie darowizny. Motywy samorządowców nietrudno zrozumieć. Remont zabytku wymaga zaangażowania środków liczonych w milionach złotych, a gminny nie stać na takie wydatki. Z kolei fundacja Twoje Dziedzictwo zakresem i sposobem, w jaki uratowała kościół w Żeliszowie, udowodniła że jest partnerem wiarygodnym.

Wybudowany jako zameczek myśliwski obiekt był pierwszą siedzibą zakonu Magdalenek Polsce, po tym jak około 2017 r. siostrom przekazała go księżna Jadwiga Śląska.  W 1810 roku król pruski Fryderyk Wilhelm III zajął klasztor, a w budynkach mieścił się m.in. sąd, szpital i więzienie. Zabudowania klasztorne zostały uszkodzone podczas walk o Nowogrodziec i od tamtego czasu obiekt poopadał w ruinę. Obecnie (za Wikipedią) obiekt obejmuje trzy budynki klasztorne i mury, które dawniej otaczały kompleks klasztorny od zachodu i północy. W dobrym stanie znajdują się podziemia klasztorne, zachowały się tam nawet resztki lamp i ściany dawnego pieca. Dobrze zachowane są też krużganki i parter północno-wschodniego budynku klasztornego. W części północnej zachował się portal wejściowy z XVIII wieku i dwa wyjścia na dziedziniec wewnętrzny, niestety dziś całkowicie zarośnięty. Zachowały się niektóre pomieszczenia w części zachodniej klasztoru, a także niewielkie podziemia w części południowej. W całym klasztorze w bardzo złym stanie są wyższe kondygnacje wszystkich budynków, w zasadzie całkowicie zarośnięte.  

Przejęcie zabytku nazwanego przez fundację „Klasztorem dusz” ma nastąpić w lutym, ale Twoje Dziedzictwo już uruchomiło zbiórkę „Zostań Dziedzicem”. To prekursorski pomysł na ratowanie zabytków.  Wpłacając pieniądze na odkupienie zrujnowanego klasztoru, można zyskać dożywotnie prawo decydowania o jego losie. Pomysłodawcy planują powołanie fundacji celowej, która będzie zarządzała obiektem. Osoby wpłacające będą miały głos w sprawie funkcji zabytku i kierunków jego rozwoju.

„Dziedzic klasztoru” będzie miał szereg przywilejów, w tym prawo głosu równe głosowi członków zarządu podczas wszelkich obrad dotyczących przyszłości zabytku. Inny przywilej to np. prawo stacji, czyli możliwość zatrzymania się w obrębie zabytku, jeśli tylko stan techniczny na to pozwala. Prawa te zostaną potwierdzone na piśmie w chwili zakupu „Klasztoru dusz”. Więcej o inicjatywie można przeczytać na stronie internetowej pomagam.pl/gotyk.

Jak mówią przedstawiciele fundacji, obecnie wiele twierdz, kaszteli, wież i warowni wciąż popada w ruinę i chyli się ku upadkowi. Dlatego chcą pokazać, że także zwykli ludzie mogą coś zmienić, a nie zdawać się na łaskę samorządów czy prywatnych biznesmenów.  

Fundacja zapowiada, że obiekt pozostanie pod opieką i zarządem fundacji Twoje Dziedzictwo oraz fundacji celowej skupiającej ludzi angażujących się w projekt, tj. Dziedziców. Ruchy takie jak sprzedaż lub oddanie obiektu innemu podmiotowi po zakończeniu prac byłyby sprzeczne ze statutem Fundacji. Docelowo klasztor ma służyć społeczeństwu nie tylko, jako zabytek do zwiedzenia, ale także miejsce wydarzeń kulturalnych. Pierwsze takie imprezy mogłyby się odbywać już krótko po przejęciu obiektu, na jego dziedzińcu.  

Tak już dzieje się w Żeliszowie i trzeba trzymać kciuki, żeby udało się też w Nowogrodźcu.

Fot. fundacja Twoje Dziedzictwo