6 września (piątek) 2024 roku, o godz. 12.00 w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze odbędzie się uroczysta gala wręczenia nagród laureatom XXIII Biennale Fotografii Górskiej. Na wystawę konkursową złożyło się ponad 200 fotografii siedemdziesięciu sześciu autorów, wybranych przez Jury konkursu spośród 608 prac zgłoszonych przez niemal dziewięćdziesięciu twórców! Przed nami także szereg wystaw towarzyszących: w samym Muzeum Karkonoskim, w filiach Jeleniogórskiego Centrum Kultury oraz w Biurze Wystaw Artystycznych! Drugi dzień Biennale – 7 września 2024 (sobota), w godz. 10.00 – 15.00 obfitować będzie w wykłady i spotkania! Gorąco polecamy!
Jury konkursu w składzie: Marek Liksztet – przewodniczący jury, Związek Polskich Artystów Fotografików; Sławoj Dubiel – Związek Polskich Artystów Fotografików; Ctibor Košťál – artysta fotograf, Czechy; Rafał Swosiński – artysta fotograf oraz Tomasz Mielech – sekretarz, Związek Polskich Artystów Fotografików; przyznało następujące nagrody:
I nagroda dla Marcina Bawca – za 6 fotografii: pt. “Moje Alpy” (2 fotografie), “Na lodowcach” (2 fotografie), “Leukerbad”, “Aiguille de la Tsa”.
II nagroda (ex aequo) dla Janusza Wojcieszaka – za 3 fotografie z zestawu pt. “Z bliska” oraz dla Adama Bencala – za zestaw 4 fotografii pt. “Góry Fogaraskie”.
III nagroda dla Przemysława Kruka – za 3 fotografie z zestawu pt. “Długa droga”.
Nagrodę specjalną „Za poszerzanie granic fotografii” dla Marka Szyryka – za zestaw 7 fotografii pt. „Fotografie z mojej podróży do Chin, zanim tam pojadę”.
Wyróżnienie w postaci wystawy indywidualnej w “Galerii Korytarz” podczas XXIV Biennale Fotografii Górskiej w 2026 roku dla Moniki Cichoszewskiej za zestaw trzech fotografii pt. “Tryptyk” oraz zestaw dwóch fotografii pt. “Dyptyk”.
Nagrodę za tematykę karkonoską ufundowaną przez Dyrektor Muzeum Karkonoskiego Julitę Izabellę Zaprucką otrzyma Daniel Koszela za fotografie: “Zastrugi”, “Taniec”, “Dwie wieże”, “Uwolnione ze śniegu”.
Wystawie konkursowej Biennale Fotografii Górskiej zawsze towarzyszą wystawy indywidualne współczesnych fotografów, uznanych za znaczących w dziedzinie fotografii górskiej oraz wystawy historyczne poświęcone tej tematyce eksponowane w salach Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze.
Wystawy towarzyszące w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze w tym roku to:
Wojciech Zawadzki – „Tatry”, godz. 12.00
Wystawa klasycznych, czarno-białych, pokazywanych po raz pierwszy w tym zestawie fotografii tatrzańskich, wykonanych w latach dziewięćdziesiątych XX wieku przez Wojciecha Zawadzkiego, zmarłego w 2017 roku czołowego przedstawiciela tzw. Jeleniogórskiej Szkoły Fotografii, przez wiele lat organizatora Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze i kierownika Galerii Korytarz w Jeleniej Górze, który o swojej fotografii gór mówił tak:
„Fotografia może stać się nośnikiem nowego życia, nowych prawd, które natura pozwoli odkryć nie obiektywom kamer, ale umysłowi i wyobraźni. Nie idzie tu bowiem o wierne odtworzenie przedmiotu przez utrwalenie go w kadrze, lecz o nadanie mu nowej egzystencji, nie przez wizjer kamery, ale przez osobowość fotografa. Jest to próba uzyskania uniwersalnej fotografii pejzażu, nie wizualnej penetracji jego formy, ale zrozumienia jego natury. Nie sprowadza to fotografii do postaci „czystej” – naturalistycznej jedynie, lecz fotografii rejestrującej raczej stany psychiczne fotografa niż w najlepszym przypadku – jego stosunek do fotografowanego przedmiotu”.
Janusz Nowacki – „Impresje Tatrzańskie”, godz. 12.00
Zapisy doznanych wrażeń w krainie granitu, wody i światła. Gdzie rytami czas pisał swoją historię.” To wystawa jednego z najważniejszych fotografów Tatr, prezentująca fotografie z najważniejszych jego cykli poświęconym Tatrom. Zobaczymy fotografie z cyklu m.in. „Partytura kosmiczna”, „Niebo i chmury”.
Janusz Nowacki to dokumentalista i wybitny pejzażysta, a w latach 90. XX wieku jeden z najważniejszych inicjatorów i twórców życia fotograficznego w Polsce; założyciel autorskiej prestiżowej Galerii Fotografii „pf” w Poznaniu i jej wieloletni kurator. Przez wiele lat uczestniczył w pracach Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze jako juror konkursu, uczestnik plenerów i wystaw poplenerowych
Polska droga w Himalaje. Atlas Wysoki 1934, godz. 12.00
W tym roku mija 90. rocznica polskiej wyprawy w Atlas Wysoki. Atlas to długi na 2000 km łańcuch górski w północno-zachodniej Afryce ciągnący się od Maroka po Tunezję. Najwyższą jego część stanowi leżący na zachodnim krańcu pasma Atlas Wysoki z Dżabal Tubkal (4167 m n.p.m.). Obszar, w którym działali Polacy był praktycznie białą plamą na mapie Afryki, jednym z wyników wyprawy było sporządzenie pierwszych szkiców topograficznych.
Obszar ten był alpinistycznie penetrowany od roku 1922, ale Polacy działali w najbardziej niedostępnej jego części, do której przed nimi nie dotarł jeszcze żaden Europejczyk. Wyprawa trwała od czerwca do sierpnia 1934 roku. Wzięło w niej udział dziesięciu wspinaczy: Stanisław Groński, Jan Kiełpiński, Zbigniew Korosadowicz, Bolesław Chwaściński, Jan Alfred Szczepański, Kazimierz Piotrowski, Justyn Wojsznis, Jerzy Golcz, Ludwik Gorski (tylko w początkowym okresie) oraz Jan Kazimierz Dorawski.
Kuratorem tej wystawy jest Zbigniew Ładygin.
In memoriam Tadeusz Piotrowski, godz. 12.00
Wystawa poświęcona pamięci jednego z najwybitniejszych polskich himalaistów. Należał do ścisłej polskiej czołówki alpinistycznej, a kilka z jego osiągnięć zapisało się na trwałe w historii alpinizmu światowego. Był autorem książek o tematyce wspinaczkowej. Tadeusz Piotrowski był laureatem I nagrody II Biennale Fotografii Górskiej w 1982 r.
Wystawy towarzyszące w Jeleniogórskim Centrum Kultury i w Biurze Wystaw Artystycznych w Jeleniej Górze to:
Wystawa poplenerowa – „Szrenica 2024” – 6 września, godz. 14 30
Autorzy wystawy: Marek Szyryk, Sławoj Dubiel, Sylwester Hawrył, Petr Zinke, Ales Jungman, Vaclav Nemec, Marcin Kielbiewski, Tomasz Mielec.
Wystawa odbędzie się w Galerii “Pod Brązowym Jeleniem” Jeleniogórskiego Centrum Kultury, przy ul. 1. Maja 60.
Adam Bencal – „Wędrując wśród ciszy”, 6 września, godz. 17.00
Autor wystawy pisze o swoich fotograficznych wędrówkach po Rumunii: „Wędrując wśród ciszy karpackich szczytów szukam obrazów, które zapisuję za pomocą aparatu fotograficznego. We wrześniu można tutaj przez kilka dni wędrówki nie spotkać człowieka. Każdego kolejnego dnia proste powtarzalne czynności – fotografowanie, wędrowanie, posiłek, biwak sprawiają, że razem z kamerą zaczynamy stanowić zgrany zespół. Wydaje mi się, że zaczynamy nadawać na tych samych falach. Pomiędzy 380 a 780 n.p.m. znajduje się nasz świat.
Rozległe połoniny Gór Rodniańskich teraz już z rzadka wypełnione paciorkami owiec doskonale mieszczą się w naszym kadrze. Mimo pozornej pustki te góry żyją. Owce, psy pasterskie, pasterze wśród tego wszystkiego namioty takich jak ja – turystów, odgłosy zwierzęcych dzwonków to obraz i dźwięk lata w tych górach. Wracam tu co roku. Serpentynami drogi transfogaraskiej wspinam się na grzbiety Gór Fogaraskich, żeby ukraść dla siebie tych kilka obrazków, które potem w domu w postaci czarnobiałej odbitki powieszę na ścianie”.
Wystawa odbędzie się w Galerii “Korytarz” z Jeleniogórskiego Centrum Kultury, przy ul. Bankowej 28/30.
Rafał Swosiński – „Góry”, 6 września, godz.18.00
Rafał Swosiński jest jednym z najważniejszych twórców polskiej fotografii. Jego tatrzańskie i karkonoskie fotografie stanowią dziś przykład jednych z najciekawszych zestawów fotografii górskich, jakie powstały w Polsce współcześnie.
Fotografią zajmuje się od 1986 roku. Na początku związany był ze studiem DiM Janusza Nowackiego z Poznania, później uległ fascynacji fotografią czystą uprawianą w środowisku jeleniogórskim. Specjalizuje się w tzw. fotografii krajobrazowej – górskiej.
Zdobywca Grand Prix na Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze (1994; 1998) oraz I nagród (1990; 2014; 2016). Obecnie ocenia prace konkursowe Biennale jako juror.
Wystawa Rafała Swosińskiego zorganizowana jest przez Galerię BWA w Jeleniej Górze. Kuratorka tej wystawy jest Joanna Mielech. Wystawa odbędzie się w Biurze Wystaw Artystycznych w Jeleniej Górze, przy ul. Długiej 1.
Biennale Fotografii Górskiej to także spotkania konsolidujące środowiska twórcze i seminaria poświęcone fotografii górskiej.
Kolejnego dnia, 7 września 2024 (w sobotę) w godz. 10.00 – 15.00 w Muzeum Karkonoskim odbędzie się sympozjum poświęcone fotografii górskiej z udziałem ludzi świata nauki i twórców o wybitnych osiągnięciach na tym polu. Profesor Marek Szyryk wygłosi wykład pt. „Między halogenkami a technologią AI”, Rafał Swosiński – “Fotografie z Tatr i Karkonoszy” oraz Zbigniew Ładygin – “Polska droga w Himalaje. Atlas Wysoki 1934”.
Tego dnia odbędą się także dwa spotkania: pierwsze z Marcinem Bawcem – laureatem I nagrody w tegorocznym konkursie Biennale Fotografii Górskiej; drugie pt. “In Memoriam Tadeusz Piotrowski” będzie to spotkanie z Danuta Piotrowską, promujące książki z serii „In memoriam Tadeusz Piotrowski”.
Serię „In memoriam Tadeusz Piotrowski” tworzą reprinty książek napisanych przed laty przez Tadeusza Piotrowskiego, a także książki, których napisać nie zdążył, na które składają się pozostawione różnorodne materiały, notatki, listy, fotografie, zebrane i opracowane po jego śmierci. Publikacje te powstają, aby zachować́ pamięć o tych, którzy pozostali na zawsze w ukochanych, bezlitosnych górach, a również dla tych, którzy szczęśliwie z gór powrócili.
Biennale ma charakter wielowymiarowy i rozwija się na kilku płaszczyznach. Sercem działań tworzących Biennale jest konkurs, w którym biorą udział liczni twórcy z kraju i z zagranicy. Dzięki jego liberalnej formule może w nim uczestniczyć każdy fotografujący miłośnik górskiego krajobrazu. Nie ma tu znaczenia technika, nagrodzone prace mogą być przykładem zarówno wspaniałego rzemiosła fotograficznego czarno-białej fotografii, jak też fotografii barwnej, cyfrowej, powstałej w formie wydruku. Technika nie odgrywa tu roli decydującej, nie jest żadnym ograniczeniem. Liczy się po prostu dobra fotografia.
Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze to nie tylko konkurs fotografii górskiej o najdłuższej w Polsce, bo 44-letniej tradycji, ale także jedno z najważniejszych i najbardziej popularnych tego typu wydarzeń w Polsce.
Tego wyjątkowego wrześniowego wydarzenia, organizowanego co dwa lata, gdy można przemierzyć Jelenia Górę szlakiem wystawienniczym, nie wolno przegapić! Warto podczas niego patrzeć, rozmawiać, spotkać się z pięknymi ludźmi, którzy kochali i kochają fotografię. Z tymi, którym góry są zawsze bliskie, choćby nawet były nie wiadomo jak daleko!
Wystawa partnerska Biennale – Rafał Swosiński – „Góry” w BWA Jelenia Góra potrwa do 4 października 2024.
Wystawy Biennale w Muzeum Karkonoskim i w filiach Jeleniogórskiego Centrum Kultury potrwają do 6 października 2024 roku.
Organizatorem XXIII Biennale Fotografii Górskiej jest Jeleniogórskie Centrum Kultury w Jeleniej Górze w partnerstwie z Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze.
Katarzyna Salus
Na podstawie materiałów: Muzeum Karkonoskiego, Jeleniogórskiego Centrum Kultury oraz BWA Jelenia Góra.
