Zrujnowany pałac wraca do życia

W listopadzie tego roku odbył się odbiór konserwatorski pierwszego etapu prac porządkowo – budowlanych w zespole pałacowo – parkowym w Skale, gm. Lwówek Śląski.

– Zakres prac tego etapu obejmował odgruzowanie obiektu oraz stabilizację jego konstrukcji, zaczynając od południowego skrzydła. Inwestor uzyskawszy wszelkie potrzebne uzgodnienia rozpoczął prace w kwietniu tego roku, a prace te zostały dofinansowane z środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – informuje Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków. I przedstawia zakres przeprowadzonych prac:

– Teren wokół pałacu został uprzątnięty, oczyszczony z zieleni, która rozrastając się w sposób niekontrolowany zaczynała zagrażać konstrukcji budynku. Zapewniono również stabilizację konstrukcyjną, spinając ściany zewnętrzne (na razie skrzydła południowego) przeponami żelbetowymi oraz wzmocniono partie sklepień. Wszystkie prace wykonywane są z wielką pieczołowitością i troską o to, aby nie naruszyć wartościowych elementów, które zachowały się w pałacu niestety w śladowej ilości. Prace ziemne przeprowadzane są pod ścisłym nadzorem archeologa.

Zespół pałacowo – parkowy znajduje się w malutkiej wsi Skała, położonej na północ od Lwówka Śląskiego w woj. dolnośląskim. Pałac położony jest w górnej części wzniesienia, które opada w kierunku wschodnim, co pozwoliło uformować wyjątkowej urody ogrody tarasowe. Po zachodniej stronie pałacu został stworzony romantyczny park z cennym starodrzewiem.

Pałac powstał w 1513 r. jako renesansowy dwór, zbudowany przez Adama von Lest. Pojawiały się wzmianki iż na tym miejscu już w XIV wieku istniał zamek, który w późniejszym czasie został zniszczony przez husytów. W kolejnych wiekach obiekt uległ kilkukrotnym przebudowom. Obecny kształt otrzymał na przełomie XVIII i XIX wieku, jako trzykondygnacyjna budowla na rzucie w kształcie podkowy. Pałac nader często zmieniał swoich właścicieli. Okres największej świetności przypada na wiek XIX, kiedy to przeszedł w ręce rodu Hohenzollern. Bywało tu wówczas wiele wybitnych osobistości takich jak królowa pruska Luiza, król Prus Fryderyk Wilhelm IV, a w 1867 król Wilhelm I , późniejszy cesarz. W drugiej połowie XIX wieku Skała stała się ważnym ośrodkiem muzycznym. Bywali tu m. in. Ferenc Liszt, Hector Berlioz i Richard Wagner. Z początkiem nastania XX wieku, kiedy pałac przeszedł w ręce dzierżawców, zaczął się jego powolny upadek.

Po II wojnie światowej pozostawał jeszcze w dość dobrym stanie, lecz w ciągu kolejnych lat został kompletnie ograbiony. Lata 80-te, 90-te XX wieku to czas kiedy obiekt został już zupełnie zaniedbany. Na początku XXI wieku zawaleniu uległa wieża oraz ściana zewnętrzna pałacu od strony patio w środkowej części budynku. Dach również uległ całkowitemu zniszczeniu. Z pierwotnej bryły pałacu pozostały prawie wyłącznie ściany zewnętrzne, obrośnięte niekontrolowaną zielenią i samosiejkami, a całość groziła zawaleniu.

W roku 2020 zespół pałacowo – parkowy w Skale zmienił właściciela. Okazuje się, że jest to niepowtarzalna szansa dla tego obiektu, aby na nowo tchnąć w niego życie i przywrócić dawną świetność. Inwestor nie zatrzymuje się w swoich wysiłkach przywrócenia ruiny do życia. W najbliższych tygodniach rozpoczęte zostaną badania architektoniczne.

Kontynuowane są dalsze prace w celu ustabilizowania konstrukcji budynku i odtworzenia sklepień. Dotychczasowy przebieg prac pozwala mieć nadzieję, że dla obiektu po wielu latach popadania w ruinę w końcu przyszły lepsze czasy.

Fot. DWKZ