Adam Pacześniak z wrocławskiego IPN-u przypomina.
– Jeszcze wiosną 1980 roku nic w Polsce nie zapowiadało gwałtownych i masowych protestów społecznych. Tymczasem w lipcu wybuchły strajki, które pod koniec sierpnia doprowadziły do przełomu powstanie niezależnych od władz komunistycznych związków zawodowych.
14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej im. Lenina rozpoczął się strajk, którego bezpośrednim efektem było powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Wokół związku zaczął kształtować się wielomilionowy ruch społeczny, będący ważnym elementem przyspieszającym upadek reżimu komunistycznego w Polsce. Pamiętajmy jednak, że strajki pracownicze zaczęły się w różnych miejscach Polski już miesiąc wcześniej.
W lipcu 1980 roku miał miejsce strajk w Państwowych Zakładach Lotniczych w Świdniku na Lubelszczyźnie. Jego bezpośrednią przyczyną była ogłoszona 1 lipca podwyżka cen żywności i złe warunki pracy. Podobnie na Dolnym Śląsku, gdzie w tym samym miesiącu strajk ogłosiły m.in. kopalnie Zagłębia Miedziowego, a także Zakłady Elektrotechniki Motoryzacyjnej „Polmo” w Dusznikach-Zdroju.
W sierpniowych strajkach 1980 roku wzięły udział załogi kilkuset dolnośląskich zakładów pracy, popierając 21 gdańskich postulatów. W latach 1980–1981 na Dolnym Śląsku ukształtowały się dwa historyczne regiony „Solidarności”: Region Dolny Śląsk i Region Jeleniogórski, które istnieją do dziś.
O tych pamiętnych wydarzeniach opowiada przygotowana przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej-KŚZpNP we Wrocławiu wystawa zatytułowana „Tu rodziła się Solidarność”. Jej tematyka koncentruje się na masowych strajkach, które miały miejsce latem 1980 roku. Przypomina pierwsze miasta i zakłady w regionie objęte falą strajków, pokazując ich znaczenie dla powstającego związku zawodowego i ruchu „Solidarności”.
Wystawa składa się z 3 części: ogólnopolskiej, regionalnej (2 moduły) i lokalnej (3 moduły). Na moduł składają się 3 plansze. Segment dolnośląski tworzą dwa moduł regionalne: (1) Dolny Śląsk, Wrocław i ówczesne województwo wrocławskie, (2) dawne województwo legnickie, wałbrzyskie i jeleniogórskie. Na moduły lokalne składają się trzy plansze poświęcone strajkom w Jeleniej Górze,
Wystawa będzie prezentowana w Jeleniej Górze na placu Ratuszowym 58. Otwarcie zaplanowano na 16 kwietnia 2021 r. o godz. 12.00. Będzie dostępna do 15 maja.
Udostępnij