Choć temat śmierci może powodować konsternację, są zagadnienia, które warto poruszyć w każdym wieku. Być może nie jest to temat należący do najprzyjemniejszych i z pewnością niewielu z nas spieszy się z jego realizacją. Warto jednak pomyśleć o tym, zwłaszcza w dobie pandemii. Pisanie testamentu wymaga zachowania odpowiedniej formy. Wyjaśniamy podstawowe zasady, o których należy pamiętać, aby dokument został uznany za ważny.
Wydruk nie wystarczy
Jeśli nie chcemy martwić się o to, że ktokolwiek podważy naszą ostatnią wolę, musimy napisać całość odręcznie. Ustawodawca chcąc zapewnić maksymalną wiarygodność zapisu, przewidział sytuacje, w których nieuczciwi potencjalni spadkobiercy mogliby próbować np. podrobić dokument. Prawo nakazuje, aby testament w całości sporządzony był pismem odręcznym jego autora. Nie możemy podyktować go osobie trzeciej ani wydrukować z komputera. Wola zmarłego nabierze mocy prawnej tylko pod warunkiem, że nie pojawią się przesłanki sugerujące, że np. ktoś zmusił go do złożenia fałszywego oświadczenia.
Podpis na końcu
Kiedy testament jest już zapisany, należy pamiętać o detalu, który może zaważyć o jego ważności. Brak podpisu może sugerować, że spadkodawca rozmyślił się w trakcie sporządzania pisma lub jeszcze go nie ukończył. w rozumieniu prawa, dopiero sygnowanie dokumentu potwierdza, że wola zmarłego była ostateczna i przemyślana. Co ważne – podpis musi znajdować się na samym końcu pisma, inaczej będzie nieważne.
Każdy sobie
Nawet małżeństwa, które przez całe życie miały wspólny majątek, muszą na czas pisania testamentu podzielić się na dwie odrębne jednostki. Prawodawca określił bowiem, że każdy obywatel może w tej kwestii odpowiadać jedynie za siebie samego. Nie ma możliwości wystosowania oświadczenia o ostatniej woli przez np. parę czy rodzica i dziecko. Nie uprawnia do tego też żadne powinowactwo. W przypadku wspólnoty majątkowej można zarządzić co stanie się z majątkiem każdego z małżonków po śmierci, gdyż własność łączna obowiązuje tylko za życia.
Istotna data sporządzenia
Testament może napisać pełnoletnia osoba na każdym etapie życia. Należy pamiętać jednak, aby w dokumencie określić datę jego sporządzenia. Tylko w takim wypadku dokument może nabrać mocy prawnej. To wszystko za sprawą ustawy, która przewiduje, że po spisaniu ostatniej woli zmarłego, mogła zmienić się jego sytuacja. Np. mógł ponownie się ożenić. Zapis o przepisaniu majątku na żonę może być wówczas dwuznaczny. W tym wypadku data wskazana w piśmie może posłużyć do sprecyzowania, którą z żon miał na myśli spadkodawca.
Kto odziedziczy spadek?
Dzielić spadek można na dwa sposoby: windykacyjny, w którym wskazujemy konkretne przedmioty i wyznaczamy im właściciela, np. samochód przepisuje się bratu a telewizor synowi oraz zapis zwykły, który pozwala podzielić majątek w częściach wskazanych przez testatora, np. 1/3 majątku przepisana zostaje córce, a pozostałe 2/3 siostrze. Po śmierci spadkodawcy następuje tzw. otwarcie testamentu. Jego zapis musi zostać potwierdzony przez sąd lub notariusza, aby mógł dojść do skutku podział. Jeśli autor testamentu nie opisał sposobu, w jaki chciałby podzielić majątek, sąd zrobi to na podstawie prawa spadkowego.
News4Media, fot.: iStock