Kościół policzył uczestników mszy świętej. W naszej diecezji wiernym do kościoła nie po drodze…

W diecezji legnickiej w 2020 r. w niedzielnej mszy uczestniczył raptem co piąty katolik. To jeden z gorszych wyników w kraju. Gorszy odsetek wiernych uczestniczących w mszy ma tylko dziewięć z 41 diecezji terytorialnych w Polsce. Komunię święta przyjmował co dziesiąty wierny, uczestniczący w mszy. W Polsce to miejsce ósme.

Co roku jesienią (wyłączywszy – przez covid – 2020 r.) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego przeprowadza liczenie wiernych uczestniczących w niedzielnych mszach świętych. ISKK w publikacji „Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia” właśnie przedstawił wyniki tych badań przeprowadzonych w 2021 roku. Liczenie przeprowadzono 26 września.

Zasadniczy wniosek jest taki, że bardzo obniżyła się liczba katolików uczestniczących w niedzielnych mszach (dominicantes). To samo dotyczy, choć w mniejszej skali, wiernych przyjmujących komunię. Średnia dla Polski uczestnictwa w mszy wyniosła 28,3 proc. i jest to najgorszy wynik w 30-letniej historii badań. W 2019 r. w niedzielnych mszach uczestniczyło 36,9 proc. wiernych, a w 1982 (najwyższy wynik w historii badań) 57,0 proc.  Wskaźnik przyjmowania komunii św. (communicantes) dla 2021 r. to 12,9 proc. W 2019 r. było to 16,7 proc., a w 2000 (najwyższy wynik) – 19,4 proc.   

Porównanie aktywności wiernych w 2021 r. do lat wcześniejszych może nie być miarodajne, bo badanie przeprowadzono w warunkach epidemii. Obowiązywały wtedy dyrektywy i obostrzenia rządowe przez które wierni mogli zajmować połowę wszystkich miejsc w świątyniach (limit nie dotyczył osób w pełni zaszczepionych) oraz funkcjonował obowiązek zakrywania ust i nosa. Inna sprawa, że w kolejnych latach odsetek uczestniczących w mszach katolików systematycznie spada.

Jak najbardziej możliwe i miarodajne jest jednak porównanie aktywności wiernych w diecezjach. Diecezja legnicka należy do tych z najgorszymi (z punktu widzenia kościoła) wynikami. W niedzielnej mszy uczestniczy u nas (2021 r.) 20,9 proc. wiernych. To jeden z gorszych wyników. Niższy odsetek uczestnictwa w mszach ma osiem diecezji: sosnowiecka (15 proc.), szczecińsko-kamieńska (16,9), łódzka (17,2), koszalińsko-kołobrzeska (17,6), zielonogórsko-gorzowska (18,2), elbląska (19,2), warszawska (17,3), warmińska (20,3) i świdnicka (20,6).  Najwyższy odsetek dominicantes mają – tradycyjnie – diecezje  południowo-wschodniej części Polski: tarnowska (59,1), rzeszowska (49,7) i przemyska (46,9).

Jeśli chodzi o dominicantes, to wskaźnik dla diecezji legnickiej wynosi 10,9. Najniższy wynik ma diecezja sosnowiecka (7,7 proc.) a najwyższy diecezja tarnowska (21,9 proc.)

Oczywiście są też różnice w zachowaniach katolików, a skali diecezji. ISKK w publikacji nie podaje danych dla parafii i dekanatów, ale załącza infografiki, z których widać, że znacząco wyższy odsetek wiernych bierze udział we mszy świętej w dekanatach „górskich”: szklarskoporębskim i karpacki. Najniższy wskaźnik mają dekanaty na zachodzie diecezji: bogatyński i zgorzelecki. Podobnie wygląda pod względem communicantes, z dodatkowym bardzo silnym ośrodkiem w postaci dekanatu lwóweckiego.

ISKK w swojej publikacji podaje też inne dane dotyczące życia religijnego polskich katolików. Średni odsetek uczniów uczęszczających na religię wyniósł w roku szkolnym 2021/22 dla kraju 82,4 proc. Ten odsetek dla diecezji legnickiej wyniósł 77,3 proc. (ósme miejsce; najniższy – wrocławska: 63,4, najwyższy – tarnowska: 97,5).  

W 2021 r. spadła liczba udzielonych w diecezji legnickiej chrztów z 5540 do 4397. Wzrósł natomiast udział wiernych w innych sakramentach: I komunia z 6000 do 6390; sakrament małżeństwa z 980 do 1588. Zapewne wzrosła też (przez nadmiarową, epidemiczną umieralność) liczba udzielanego sakramentu ostatniego namaszczenia, ale tych danych ISKK nie podaje.

Infografika ISKK