„Do Was zwracam się – Wy, którzy przeżyliście koszmary zsyłki, łagrów, głodu i pracy ponad siły.

Do Was – potomni – synowie i córki Sybiraków i Łagierników. Pamięć o cierpieniu tych, którzy przeżyli przenieśmy przez pokolenia.”*. 17 września przypada Światowy Dzień Sybiraka, tego dnia obchodzona jest również 82. rocznica agresji Związku Sowieckiego na Polskę. To czas, w którym odżywa pamięć o krzywdach doznanych od wschodniego okupanta i dramacie setek tysięcy zesłanych na Syberię rodaków. Z tej okazji w Jeleniej Górze odbyły się uroczyste obchody podtrzymujące pamięć o ofierze poległych.

Antonina Michalska (z domu Gwazdacz), urodzona na Kresach, później mieszkanka Jeleniej Góry, trafiła do tajgi syberyjskiej jako mała dziewczynka. Wraz z rodzicami i rodzeństwem zamieszkała w ciasnej, małej lepiance, do której zakwaterowano również inną, zupełnie obcą rodzinę. Wyposażenie ich nowego domostwa było bardzo ubogie, znajdowało się tam jedynie kilka łóżek zbitych z desek i okrytych słomą. Prowizoryczne sprzęty, takie jak kuchenka, znajdowały się w położonych dalej, drewnianych barakach.

W takich warunkach żyli zesłańcy. Trudno było sobie pomagać, bo każdy miał przy sobie niewiele pożywienia i ubrań, a jednak Kresowiacy chcieli żyć, pragnęli zapewnić sobie i swoim bliskim przynajmniej znośne warunki. Troska o dzieci, ludzka zdolność do adaptacji, wewnętrzna determinacja, nadzieja na ocalenie, nienawiść wobec oprawców – cokolwiek napędzało działania tych nieszczęśników, pozwoliło im doszukiwać się w nowej rzeczywistości choćby namiastki normalności i podtrzymało w nich siłę do znoszenia kolejnych trudów.

Jeleniogórskie obchody dnia Sybiraka rozpoczęły się o 9.30 na Starym Cmentarzu, przy poświęconym w 1993 roku Pomniku Sybiraka. Uroczystości przewodniczył prezes jeleniogórskiego oddziału Związku Sybiraków – Jarosław Trościanko. Po odśpiewaniu hymnu państwowego, uczestnicy wysłuchali „Apelu Poległych” i mowy wiceprezydenta Jeleniej Góry. Wiązanki pod pomnikiem złożyli przedstawiciele posłanek na Sejm – Zofii Czernow oraz Marzeny Machałek, wiceprezydent Janusz Łyczko (w imieniu prezydenta Jeleniej Góry Jerzego Łużniaka), zastępca Komendanta Miejskiego Policji w Jeleniej Górze podins. Jarosław Baran wraz z podins. Edytą Bagrowską, prezes JSŻR „Radar” Marek Gołębiowski, a także przedstawiciele jeleniogórskiego oddziału Związku Sybiraków.

O 11.00 w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego odbyła się uroczysta msza w intencji poległych, a po niej goście zostali zaproszeni na wspólny obiad w restauracji Relax. Tam mieli okazję porozmawiać i podzielić się wspomnieniami o osobach ze Związku Sybiraków, które odeszły już do wieczności.

„Do Was zwracam się – Wy, którzy przeżyliście koszmary zsyłki, łagrów, głodu i pracy ponad siły,

Do Was – potomni – synowie i córki Sybiraków i Łagierników”*.

W sierpniu 1942 roku zachorował ojciec Tosi. Stanisław od rana miał silną gorączkę, mimo to musiał iść do pracy. Kiedy wrócił, czuł się jeszcze gorzej. Wieczorem temperatura się podwyższyła, a stan mężczyzny wyraźnie się pogorszył. Wyprawa do przychodni niewiele by dała. Lekarz wydawał tylko minimalne dawki potrzebnych lekarstw, nie przychodził z wizytą do pacjentów, a nie było wiadomo, jaka to choroba. Stanisław położył się na zbitej z desek pryczy, a najmłodsza w rodzinie Antonina mocno się do niego przytuliła. Minęła noc. Kiedy dziewczynka się obudziła, ojciec już nie żył. Pochowano go dzień później, na jednym z syberyjskich cmentarzy.

[…] Życie zesłańców skończyło się dla rodziny Gwazdaczów w 1946 roku. Powrócili na tereny okupowanego kraju, tym razem na Dolny Śląsk i tam już pozostali.

Sybiracy – ludzie tacy jak my, choć ukształtowani przez skrajnie odmienne doświadczenia. Musimy pielęgnować pamięć i zachowane fragmenty wspomnień, abyśmy nigdy nie musieli powtarzać podobnych scenariuszy. „Niech dzisiaj z tego miejsca i z tego apelu idzie w świat nasze wołanie: NIGDY WIĘCEJ LUDOBÓJSTWA! NIGDY WIĘCEJ NIENAWIŚCI! NIGDY WIĘCEJ WOJNY!”*.

Od 2013 roku Światowy Dzień Sybiraka jest uznawany za święto państwowe.

*Fragment „Apelu Poległych” w opracowaniu zespołu oficerów Wyższej Oficerskiej Szkoły Radiotechnicznej w Jeleniej Górze pod kierownictwem Wiceprezesa Zarządu Oddziału

Związku Sybiraków Mieczysława Martusewicza.

Zdjęcia i tekst (w tym fragmenty wspomnień Kresowianki śp. Antoniny Michalskiej): mm

6 komentarzy

  1. PO jak podwyżki. Reply

    A dzisiaj takie PO-PSL-SLD-KGB- wysługuje się tym wrogim NAM POLAKOM Niemcom i Ruskim . Nie jest wam tak po prostu wstyd wy DONOSICIELE I ZDRAJCY .

    • markonoski Reply

      Nie pisz bredni!! Dzisiaj Niemcy są razem z nami w Unii Europejskiej i w NATO. W stanie wojennym wspierali opozycję i słali do Polski paczki z niebędnymi wówczas artykułami – sam korzystałem z niemieckich leków . Dzisiaj putinowskij Rosji służy PiS. To Macierewicz rozwalał polski wywiad i niszczył naszych najlepszych generałów. To Kaczyński zawiera sojusze z przyjaciólmi Putina: M.Salvinim,Orbanem,M.le Pen i rozwala od środka Unię Europejską.

  2. PO jak podwyżki. Reply

    PO Donalda Tuska ruszyła prawda SMOLEŃSKA , będzie bardzo długi wyrok za współpracę z Rosją i Putinem. Smoleńsk idzie wielkimi krokami po tego ZDRAJCE.

  3. PiS.Bolszewik.Czekista. Reply

    Kardiolog, jeden z najlepszych menadżerów służby zdrowia, ratujący tysiące chorych ludzi w Wałbrzychu – dr RomanSzelemej, politycznie zwolniony przez szajkę małeho kulawego hitlera z Żoliborzal.
    W Wałbrzychu stworzył jeden z najlepszych szpitali w Polsce.
    Brakuje lekarzy, a wy ich zwalniacie bolszewicy żoliborskiego Breżniewa.

  4. PiS.Bolszewik.Czekista. Reply

    Sybiracy z Wołynia dzięki zsyłce przeżyli. Gdyby pozostali zostaliby wymordowani przez bezczynność faszystów z Armii Krajowej.

  5. PiS.Bolszewik.Czekista. Reply

    Niektórzy milczenie służb w sprawie nieruchomości Adama Glapińskiego łączą z tym, że w NBP pracują osoby związane właśnie ze służbami – rodzinnie lub ze względu na pełnione wcześniej funkcje. Członkiem zarządu banku jest były szef ABW Piotr Pogonowski, była żona koordynatora służb Mariusza Kamińskiego kieruje jednym z departamentów, a ich syn z rekomendacji Adama Glapińskiego dostał ważne stanowisko w Banku Światowym.
    Putinowskie wzorce w mafijnym państwie małego kulawego hitlera Kaczyńskiego.

Write A Comment


Masz ciekawą sprawę? Czekam na info!

Portal

887732136

Zgłoś za pomocą formularza.